Zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne OCD
Zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne (dawniej nerwica natręctw) składa się z dwóch elementów, od których zaczerpnięto nazwę- obsesji i kompulsji.
Obsesje są często powracającymi myślami, wyobrażeniami lub impulsami. Zwykle są niespójne i trudno się ich pozbyć lub nimi kierować. Są wytworami umysłu nie mającymi przyczyn w świecie zewnętrznym. Osoba cierpiąca na obsesje zdaje sobie sprawę z tego, że są przesadne, nieracjonalne i niepożądane. Ocenia je jako męczące, dezorganizujące życie, obce i niezgodne z jej osobowością. Stara się więc je wypierać lub zastępować innymi myślami lub czynnościami. Przykładem obsesyjnych myśli mogą być: zabiję własne dziecko, obnażę się, będę przeklinać, zarażę się chorobą.
Z kolei kompulsje są reakcjami na obsesyjne myśli, natrętnymi czynnościami. Polegają one na sztywnych rytuałach (np. natrętne mycie rąk, sprawdzanie, skrupulatne układanie rzeczy), czynnościach umysłowych (np. liczenie, modlitwa, powtarzanie jakiś słów w myślach) czy unikaniu czegoś (np. unikanie nadeptywania na linie, unikanie ostrych przedmiotów z obawy przed wyrządzeniem komuś krzywdy). Osoba cierpiąca na OCD czuje się zmuszona wykonywać kompulsje w reakcji na obsesje lub zgodnie ze sztywnymi regułami.Celem kompulsji jest przeciwdziałanie złemu samopoczuciu albo odwracanie jakiegoś groźnego zdarzenia czy sytuacji. Kompulsje są zatem sposobem radzenia sobie z lękiem.
Zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne. Diagnoza
Aby zdiagnozować zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne wystarczy, że wystąpi tylko jeden ze składników zaburzenia. Natrętna myśl (obsesja) lub natrętna czynność (kompulsja). Zwykle występują obydwa elementy.
Przykładem osoby cierpiącej na OCD jest osoba z obsesją zarażenia się chorobą oraz kompulsją w postaci ciągłego mycia rąk i unikania dotknięcia wszelkich przedmiotów, na których może być brud i zarazki wywołujące chorobę (często tylko domniemane). Obsesyjne myśli i mycie rąk potrafią zajmować takiej osobie większość dnia. Innym przykładem może być młoda matka z obsesyjnymi myślami, że wyrządzi krzywdę swojemu dziecku oraz kompulsyjnym zachowaniem w postaci unikania samego dziecka lub ostrych przedmiotów. W przedstawionych przykładach obsesje łączą się logicznie z kompulsjami. Działanie te nie muszą być jednak realistycznie powiązane z tym, czemu mają zapobiegać.
Co odróżnia obsesje w wymiarze klinicznym od natrętnych myśli przytrafiających się każdemu z nas?
Trzy poniższe właściwości:
1. obsesje budzą niechęć, zakłócają świadomość i przeszkadzają w wykonywaniu różnych czynności (np. w pracy) w odróżnieniu od natrętnych myśli, które nie zaburzają naszego funkcjonowania;
2. obsesje biorą się z wewnątrz, a nie sytuacji zewnętrznej;
3. obsesje są bardzo trudne do opanowania i przez to zajmują bardzo dużo czasu, a od natrętnych myśli można łatwo się oderwać i skupić uwagę na czymś innym.
Terapia poznawczo-behawioralna OCD
- Diagnoza
- Psychoedukacja
- Terapia ekspozycyjna- ekspozycje i powstrzymywanie reakcji (E/PR)
- Restrukturyzacja poznawcza, czyli zmiana dysfunkcjonalnego myślenia
- Dodatkowe techniki behawioralne uzupełniające E/PR
-na temat OCD
-na temat terapii poznawczo-behawioralnej OCD
-konceptualizacja przypadku pacjenta
Więcej o terapii na blogu
Blog
Czym jest nerwica natręctw (zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne) i jak ją skutecznie leczyć?
Nakręcono wiele filmów przedstawiających życie osób zmagających się codziennie z objawami obsesyjno-kompulsyjnymi. Z pewnością pamiętacie serial o niezwykle inteligentnym, ekscentrycznym i sympatycznym detektywie Monku czy postać Melvina Udalla z nagrodzonego filmu „Lepiej być nie może”. Pomimo, że to świetne komedie, filmy przedstawiają jak uciążliwe są objawy w życiu codziennym, pracy i w relacjach z innymi ludźmi.
Czytaj całość